''Powiadają o tym mieście, że jest jedynym w Europie, do którego z każdej strony wjeżdża się przez las. I podobno jako jedyne ma na swym terenie aż pięć malowniczych jezior.

 

Któż nie słyszał o pięknej krainie zwanej Szwajcarią Kaszubską – regionie gór, lasów i wody, którego stolica jest zarazem centrum i skarbnicą oryginalnego folkloru tych ziem? Drogę do regionalnego muzeum w Kartuzach wskaże każdy. Niepozorny budynek stoi wprawdzie przy bocznej uliczce, ale to właśnie jest ośrodkiem zainteresowania przejeżdżających turystów...''.

 

Tymi słowy zaczyna swój artykuł ''Kartuskie Gawędy'' dziennikarz amerykański Zbigniew Roessler z Detroit po zwiedzeniu sal ekspozycyjnych Muzeum Kaszubskiego. Artykuł skierowany do Polonii Amerykańskiej ukazł się w piśmie ''Straż'' w styczniu 1989 roku i wyraża jasno stopień zafascynowania autora sprawami Muzeum i Kaszub.

 

Urok Pojezierza Kaszubskiego (Szwajcarii Kaszubskiej), oczarowanie prostym ludem i jego kulturą materialną wpłynął niegdyś na młodego nauczyciela kaszubskiego ze wsi Borzestowo k. Kartuz – Franciszka Tredera, który z inspiracji – znanego pisarza i działacza kaszubskiego z Kartuz – dra Aleksandra Majkowskiego – rozpoczął swoistą popularyzację kultury ludowej poprzez gromadzenie obiektów etnograficznych we własnym domu w rodzinnym Borzestowie. Realizacja zamierzeń możliwa była przede wszystkim ze względu na kultywowanie przez Kaszubów własnych tradycji narodowych.

 

To przywiązanie do tradycji przodków pozostało do dzisiaj w mentalności ludu kaszubskiego, co uwidacznia się m. in. w istnieniu centrum kultury, jakim jest bezsprzecznie obecne Muzeum Kaszubskie.

 

Dzisiaj, z perspektywy ponad półwiecza od momentu tworzenia przez F. Tredera zrębów Muzeum, jego zadania i rola ulegały znacznym przekształceniom. Naczelnym zadaniem jest już nie tyle samo pozyskiwanie nowych eksponatów ale zabezpieczenie i konserwacja tych, które muzeum posiada. Ważną czynnością statutową Muzeum jest obecnie dokumentowanie i naukowe opracowywanie wyników badań oraz prowadzenie prac w terenie, a równocześnie udostępnianie sal ekspozycyjnych Muzeum zwiedzającym turystom.

 

 

Sale ekspozycyjne Muzeum Kaszubskiego zwiedzają rocznie dziesiątki tysięcy turystów z kraju i zza granicy. Niektórzy z nich oczarowani zbiorami i gawędami przewodników Muzeum chętnie tu wracają. Toteż nie bez racji jest stwierdzenie Z. Roesslera, iż ''... czy trzeba dodawać, że rangę tego od niedawna jeszcze prowincjonalnego miasteczka podnoszą również i liczne wizyty gości zagranicznych? W pamiątkowej księdze muzeum znajdziemy wpisy gości z Brazylii, USA, Kanady, grup wycieczkowych z Holandii, Rosji. Są egzotyczne ideogramy z Chin, Japonii, wyrazy uznania od zwiedzających z Francji, Niemiec, Hiszpanii... Zresztą, przekonajcie się Państwo, sami...''.